Jeśli jesteś aktywny i masz psa, który lubi spędzać czas na świeżym powietrzu, gorąco Was zachęcamy do wspólnych podróży w góry! Nie ma lepszego sposobu na pogłębienie więzi międzygatunkowej niż wspólne wyprawy. Ponadto świeże powietrze, dużo ruchu i możliwość odkrywania nowych miejsc sprawią, że będziecie się lepiej czuć i świetnie wypoczniecie. Niezależnie od tego, czy jest to jednodniowa wędrówka czy dłuższa wyprawa, jest kilka rzeczy do rozważenia, jeśli zabierasz psa na szlak. Zebraliśmy dla Was kilka wskazówek, jak najlepiej przygotować siebie i psa na wyprawę w gory.
Jak przygotować psa przed wyjazdem w góry?
1. Poszukaj informacji czy tam, gdzie jedziesz, Twój pies będzie mile widziany
Brzmi trywialnie, ale niestety Wasze psy nie będą wszędzie mile widziane. Zarówno jeśli chodzi o samą przestrzeń (parki narodowe i rezerwaty), jak i ewentualne miejsce noclegowe czy możliwości transportowe. Zanim zaczniesz planować wyprawę upewnij się, że możesz tam zabrać czworonoga.
Jeśli chodzi o Polskę to wiele miejsc jest obecnie otwarta na podróżujących z psami. Co do zasady z psami możemy podróżować po wielu użytkach ekologicznych, obszarach NATURA 2000, większości parków krajobrazowych, części narodowych. Do rezerwatów wejść z psem nie można.
NOCLEGI z PSEM
Wiele miejsc przyjmuje turystów z czworonogami. Większość z nich uprasza o wcześniejszą informację, że przyjeżdża się z psem oraz domaga się dodatkowej opłaty. Zawsze jest lepiej najpierw zadzwonić i dowiedzieć się więcej o warunkach rezerwacji, bowiem niektóre miejsca mają jedynie niektóre pokoje przeznaczone dla podróżujących z psami.
Pro tip: Bardzo wiele miejsc z listy obiektów noclegowych PTTK, w tym schronisk górskich, jest psolubne. Wiele, ale nie wszystkie – warto to zawsze sprawdzić. Czasami się zdarza, że istnieje konieczność posiadania pokoju na wyłączność lub uzyskania zgody współlokatorów na pobyt zwierzaka (tak jest np. w Schronisku PTTK Pasterka w Górach Stołowych) lub uprzedzeniu o przyjeździe ze zwierzęciem (Schronisko PTTK Zygmuntówka).
Transport z psem
Jeśli macie własne auto to możecie spokojnie ominąć ten paragraf 😉 Jeśli go nie macie – zaplanujecie, jak możecie się dostać do miejsca, do którego zmierzacie. Co do zasady – tam gdzie dojeżdża pociąg, będziecie mogli podróżować z psem. Obowiązują jedynie warunki przewozu (zazwyczaj oznacza to smycz i kaganiec) i dopłaty za psa w zależności od cennika przewoźnika.
Jeśli chodzi transport autobusowy to już nie jest tak łatwo. Obecnie rynek przewoźników autobusowych jest bardzo rozproszony, każdy ma własne zasady, które na dodatek zmieniają się w czasie. Trzeba to każdorazowo weryfikować.
Jeśli tam, gdzie jedziecie, nie kursują pociągi i autobusy albo przewoźnik nie pozwala na przewóz zwierząt możecie także sprawdzić portale do wspólnych przejazdów, np. BlaBlaCar. Sama tak dość dużo podróżowałam po Chorwacji i Słowenii. Dużym plusem takiego rozwiązania jest fakt, że czasem zdarzy Wam się dojechać do samej destynacji (np. pod miejsce noclegowe) albo nawiążecie jakąś ciekawą znajomość (tak, nie jest to idealna opcja dla introwertyków). BlaBlaCar wyszedł naprzeciw oczekiwaniom psiarzy – w momencie gdy kierowca się rejestruje, od razu ustala, czy zgadza się na pasażerów z czworonogiem. Szukajcie na stronie przejazdu ikonki nieprzekreślonej psiej łapy.
2. Zadbaj o dobrą kondycję psa przed wyjazdem
Jak sam przygotowujesz się do wypraw w góry? Ćwiczysz regularnie, biegasz, jeździsz na rowerze? Super, bo góry szybko weryfikują umiejętności i przygotowanie do większego wysiłku. Zanim wyruszysz na szlak z psem, zadbaj także o jego kondycję fizyczną. Jak? Zacznij chodzić na dłuższe spacery, zapewnij swojemu psu więcej ruchu oraz możliwości budowania wytrzymałości mięśniowej. To niestety nie dzieje się z dnia na dzień, więc taki trening wytrzymałościowy powinno się budować w etapach, zaczynając przynajmniej 1-1,5 miesiąca przed planowaną wyprawą.
3. Naucz się „czytać” swojego psa
Podobno pies jest na poziomie intelektualnym 2-latka. W przeciwieństwie od małego człowieka pies dużo rzadziej sygnalizuje, że jest mu źle. My nie zawsze potrafimy też te znaki odczytać. Tu znajdziecie ciekawą stronę z infografiką pokazującą kilka podstawowych wyrażeń psiego języka. Niestety, to Wam nie wystarczy. Każdy pies jest trochę inny, ma swoje nawyki i język, zatem Ty opiekunie powinieneś nauczyć się psio-ludzkiej komunikacji.
Jak Twój pies reaguje jak jest zmęczony? Czy daje Ci znać jak coś go boli? Jak zareaguje na zagrożenie np. żmiję na szlaku? Czy da Ci znać jak skręci sobie łapę albo będzie go bolała podeszwa?
4. Ćwiczcie komendy, które mogą być przydatne na szlaku
Dobra komunikacja z psem to komunikacja dwustronna – nie tylko odczytujesz co Twój pies chce Ci powiedzieć, ale także jesteś w stanie go uspokoić lub jeśli trzeba wydać komendę. To niezwykle istotne zwłaszcza w awaryjnych sytuacjach – jeśli zerwie Ci się smycz lub będziecie w niebezpieczeństwie. Ostatnią rzeczą jakiej chcesz to chaos w komunikacji między Wami. Aby przygotować psa na jakąkolwiek wyprawę w góry, już dziś zacznij ćwiczyć z nim podstawowe komendy.
NAJWAŻNIEJSZE KOMENDY NA SZLAKU
- Jedną z najważniejszych jest komenda przywołania psa. Niezależnie od tego, czy jesteś na szlaku, w parku, czy w domu, Twój pies na zawołanie MUSI do Ciebie przyjść. Jeśli Twój się często rozprasza lub nie ćwiczycie jej zbyt często, zacznijcie już dziś – to powinno absolutne minimum Waszej współpracy. Błędem, jaki popełniają niektórzy psi rodzice, jest używanie imienia swojego psa, aby skłonić go do przyjścia. Powinniście używać jednej, zdecydowanej komendy (np „do mnie”, „przyjdź” itp.) by Wasz pies bezwzględnie do Was wrócił.
- Wasz pies kocha wszystko, co mu wydaje się atrakcyjne. Takie w rzeczywistości być nie musi. Jest na szlaku wiele rzeczy, których pies nie powinien wąchać, a tym bardziej jeść. To mogą być rzeczy, które wywołają reakcję alergiczną, otrucie lub nawet śmierć. Komenda „zostaw” może kiedyś uratować mu życie, a jeśli nawet nie, to przynajmniej pozbawi Cię widoków psiej biegunki.
- Inne wezwanie będzie Ci potrzebne, jeśli będziesz z jakiegoś powodu chciał(a), by Twój pies został w jednym miejscu przez jakiś czas. To niestety często działa przez krótki czas, ale potem psy się rozpraszają. Kontynuuj pracę nad tym poleceniem „stój” lub „czekaj”, korzystając z pozytywnego wzmocnienia, np. pochwały lub smakołyków. ta komenda również może go kiedyś uchronić przed niebezpieczeństwem. Wilk, żmija lub inny mieszkaniec lasu mogą stanąć Wam na drodze, a ta komenda może dosłownie uratować życie. To również sposób na bezpieczne przekraczanie przeszkód na szlaku, takich jak strumienie, kłody lub skały. Możesz chcieć, by pies zaczekał, podczas gdy ty będziesz sprawdzać teren lub bezpiecznie przechodzić z plecakiem, aby następnie wrócić i go przeprawić.
- Dobrze jest ustalić komendę na ruch lub początek/wznowienie wędrówki. My stosujemy słowo „naprzód”, ale może być też inne, które Twój pies zrozumie jako informację, że chcesz, aby poruszał się razem z tobą, gdy sam zaczniesz się poruszać. Jest to szczególnie dobre dla nieśmiałych psów lub z trudnościami (np. które przebywały w schronisku), ponieważ pomaga zapewnić większą strukturę w planie wędrówki.
5. Upewnij się, że Twój pies jest zdrowy i przygotowany na wyprawę
Zadbaj, by Twój pies miał aktualne szczepienia i był poddany kuracji przeciwko pasożytom (krople/obroża). Oprócz tego, zwłaszcza przed pierwszą lub bardziej wymagającą wyprawą warto sprawdzić stan zdrowia Twojego psa. Aby naprawdę przygotować psa na wyprawę w góry, odwiedź weterynarza Twojego psa i opowiedz mu o Waszych planach. To lekarz powinien dać Wam ostateczne zielone światło.
6. Spakuj Twojego psa i siebie
Już pisałyśmy, że lepiej zapomnieć własnej szczoteczki do zębów, niż psiej karmy. Oprócz oczywistych rzeczy (szelki lub smycz) warto zabrać:
- Ubranie dla psa jest głupie, ale czasami konieczne – podczas dłuższych wędrówek peleryna przeciwdeszczowa lub polarowa (w zimie) może uchronić go przed wyziębieniem.
- Lampkę LED –taką, którą łatwo przymocować do obroży lub szelek psa, aby był bardziej widoczny o zmierzchu lub w nocy.
- Książeczkę zdrowia / paszport – czasami możecie nie zauważyć, że jesteście po drugiej stronie granicy (ups). W strefie Schengen niekoniecznie musicie widzieć w terenie, gdzie przebiega granica państwowa. Pamiętajcie, że straż graniczna może zawsze Was wylegitymować i jesteście zobowiązani mieć odpowiednie dokumenty ze sobą.
- Apteczkę
- Wodę i miskę – upewnij się, że masz wystarczającą ilość świeżej wody dla siebie i psa.
- Smakołyki – porzuć te dietetyczne, treningowe ciastka na rzecz naprawdę smacznych, wysokokalorycznych kąsków
- Woreczki na psie odchody lub saperka – te przedmioty pozwolą Ci skutecznie radzić sobie z odchodami Twojego psa. Do spakowania odpadów można użyć plastikowych torebek, które potem mocujemy do zewnętrznej części plecaka za pomocą karabińczyka. Alternatywne, bardziej ekologiczne podejście polega na wykopaniu saperką dołka, a następnie zakopaniu odchodów. Czemu należy to robić? Jest wiele powodów – pamiętaj, by sprzątać po psie nawet w lesie.
7. Dobierz odcinek do umiejętności Twoich i Twojego psa
Jeśli dopiero zaczynacie swoje przygody w górach, zaplanujcie raczej spokojniejsze trasy. Zacznijcie od krótkich (1-2h) i mało wymagających – dużo takich tras jest chociażby w Beskidzie Wyspowym lub innych niższych górach. Z biegiem czasu będzie Wam coraz łatwiej i trasy mogą być coraz trudniejsze. Wyprawę np. na Śnieżnik planujcie tylko jeśli podjęliście kroki, by przygotować psa na góry i spędziliście już kilka dni chodząc po łatwiejszych szlakach.
8. Daj komuś znać, że wyruszyliście na szlak – gdzie i kiedy planujecie wrócić
To powinno wyryte na drzwiach każdego schroniska górskiego lub pensjonatu w górach. Nigdy nie wiesz, co Cię spotka na szlaku. Podczas każdej wędrówki może spotkać Cię coś, co uniemożliwi spokojny powrót do domu. Pamiętaj, że z zasięgiem sieci komórkowych w górach jest różnie i może się także zdarzyć, że Twój telefon ulegnie zniszczeniu lub po prostu go zgubisz.
8. Upewnij się, że Twój pies ma na sobie zawieszkę z najbardziej aktualnymi informacjami kontaktowymi.
No brainer. Mamy nadzieję, że nikomu się to nie przydarzy, ale zawsze należy przygotować się na najgorsze. Jeśli Wasz pies się zgubi i ktoś go znajdzie powinien móc się z Wami szybko skontaktować.
Protip: zlecając zrobienie zawieszki pamiętajcie o kodzie państwowym, dla Polski – 0048 lub +48. Jeśli podróżujecie z psem za granicą, sam numer telefonu może się okazać bezużyteczny, jeśli ktoś rzeczywiście będzie chciał się z Wami skontaktować.
Jak upewnić się, że z psem jest wszystko OK w czasie wyprawy w górach?
OK. Udało Ci się przygotować psa na wędrówkę w góry. O czym warto pamiętać jak już się wybierzecie na szlak?
1. Bilansuj poziom energii swojego psa
Nie podawaj psu dużego posiłku rano. Jeśli Twój pies ma swoją porę karmienia w czasie śniadania, daj mu później wystarczająco dużo czasu na strawienie. Alternatywnie możesz dać mu lekkie śniadanie, a następnie małe porcje w proporcjonalnych odstępach czasu. Psu pomoże to w wyrównywaniu poziomu energii podczas wędrówki i zmniejszy prawdopodobieństwo poszukiwań zbłąkanych kanapek lub opakowań po batonikach na szlaku.
2. Spraw, by wyprawa w góry nie była zanadto męcząca
Jeśli to możliwe, unikaj wędrówek w najgorętszych porach dnia, ponieważ psy generalnie gorzej znoszą upał. Pamiętaj, aby zatrzymywać się często i dawać psu wodę do picia. Generalnie lepiej jest podawać psu wodę z bidona. Jeśli pies pije na szlaku, może się zdarzyć, że jest ona zanieczyszczona larwami pasożytów, które mogą zagrozić zdrowiu Twojego psa. Bezpieczniejsze pod tym względem są strumienie i rzeki, gdzie woda nie stoi, natomiast nie daje to 100% gwarancji czystości.
3. Trzymaj psa na smyczy
Obowiązkowo w parkach narodowych i krajobrazowych. Jeśli tego nie zrobicie – czeka Was mandat i prawdopodobne wyproszenie z parku.
Proponujemy zawsze chodzić po lesie z psem na smyczy, a spuszczać go tylko wtedy, gdy jesteście w 100% pewni, że do was wróci na komendę (patrz wyżej) oraz nie ma innego niebezpieczeństwa – urwiska, możliwych miejsc przebywania dzikich zwierząt, polowania (tak, myśliwi często mylą psy z sarnami lub dzikami).
4. Obserwuj psa
Już o tym pisałyśmy – uważnie obserwuj swojego psa pod kątem oznak dyskomfortu. Jeśli ciężko dyszy lub zwalnia, rozważ powrót lub przynajmniej długi odpoczynek. Pies kocha Cię nad życie, więc nie zawróci do miejsca Waszego noclegu sam, nawet jeśli miałby po drodze paść z wycieńczenia. On zawsze będzie chciał Ciebie zadowolić i nie ustanie, jeśli Ty tego nie zrobisz. To do nas należy upewnienie się, że wszystko jest OK i podjęcie decyzji, kiedy należy zrobić sobie przerwę, a kiedy wrócić.
5. Sprzątaj po psie
Głównym powodem, dla którego wybieracie się na szlak turystyczny do parku krajobrazowego lub lasu jest fakt, że jest tu piękniej i czyściej. Czemu zatem Wy macie zanieczyszczać tą przestrzeń? Ponadto odchody Waszego psa mogą być niebezpieczne dla dzikich zwierząt, powodować u nich choroby albo zmieniać zachowania. Sprzątając po sobie (!) i swoim psiaku przyczyniasz się do tego, że lasy są bezpieczne i przyjazne ich mieszkańcom, innym psom oraz nam ludziom.
6. Sprawdzaj stan fizyczny Twojego psa po każdej wyprawie
Po wędrówce po lesie lub górach sprawdź psa. Obszary, które powinny Cię szczególnie interesować to oczy, uszy, łapy, ogon i pachy. Jeśli Twój pies nie czuje się komfortowo jak go dotykasz, zacznij powoli od głaskania i nagradzaj go za dobre zachowanie. Sprawdź poszczególne obszary pod kątem ciał obcych bądź innych rzeczy, które mogą sprawiać mu dyskomfort lub prowadzić do późniejszych urazów:
- Oczy – nia ma nasion lub piasku
- Uszy – nie ma ciał obcych, takich jak nasiona lub luźne kawałki liści
- Łapy – nie powinny mieć nacięć, kołtunów, ciał obcych lub kleszczy (między opuszkami)
- Sierść / ogon – przedmioty złapane w sierść lub włosy (oset, gałązki, liście) – tu przydaje się szczotka lub grzebień. Zanim wyczeszesz sierść psa, sprawdź ją najpierw dłonią.
- Pachy – nie powinny mieć nacięć ani przedmiotów, które mogą powodować podrażnienie skóry
- Mordka – nie ma otarć wokół ust, nacięć na dziąsłach, drzazg
Jeśli czegoś nie jesteś pewien, bezpieczniej będzie odwiedzić lokalnego weterynarza.
Reasumując – przygotuj się na świetną przygodę z Twoim najlepszym przyjacielem
Jeśli już wiesz jak przygotować psa na góry, zostaje Wam jedynie cieszyć się na nową wyprawę! To świetna zabawa – odkrywanie nowego szlaku z ukochaną, futrzastą istotą zbliży Was do siebie i sprawi, że żaden szlak nie będzie się Wam wydawał taki sam! Już nie możemy się doczekać Waszych wspólnych przygód w górach!
Pamiętajcie, aby oznaczyć nas tagiem (#wyprawyzpsem) na zdjęciach, które robicie podczas swoich wypraw i które wrzucacie na Instagram lub Facebook – uwielbiamy je oglądać i sami inspirować się na dalsze podróże!
